{"id":11720,"date":"2024-05-15T14:43:15","date_gmt":"2024-05-15T12:43:15","guid":{"rendered":"https:\/\/locatheart.com\/?p=11720"},"modified":"2025-02-17T15:24:15","modified_gmt":"2025-02-17T14:24:15","slug":"reforma-ortografii-2026","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/reforma-ortografii-2026\/","title":{"rendered":"Reforma ortografii 2026"},"content":{"rendered":"

[vc_row][vc_column][vc_column_text]\u201eRz\u201d, bo wymienia si\u0119 na \u201er\u201d. \u201eDru\u017cyna\u201d, bo \u201edruh\u201d. \u201eNie\u201d z przymiotnikami piszemy \u0142\u0105cznie.<\/i> Wszyscy pami\u0119tamy ze szko\u0142y podstawowe regu\u0142y ortografii, kt\u00f3ra w przypadku j\u0119zyka polskiego nie jest jednak \u0142atwa, a zasad jest r\u00f3wnie wiele, co dotycz\u0105cych ich wyj\u0105tk\u00f3w.<\/strong>[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]W maju 2024 roku Rada J\u0119zyka Polskiego<\/b> \u2013 instytucja, kt\u00f3rej kompetencje pozwalaj\u0105 opiniowa\u0107 zjawiska wyst\u0119puj\u0105ce w polszczy\u017anie oraz proponowa\u0107 reformy pisowni \u2013 zapowiedzia\u0142a prawdopodobnie najwi\u0119ksze zmiany w ortografii j\u0119zyka polskiego od 1936 roku. Z perspektywy przeci\u0119tnego u\u017cytkownika polszczyzny nie s\u0105 mo\u017ce rewolucyjne \u2013 wszak w wi\u0119kszo\u015bci porz\u0105dkuj\u0105 obecne ju\u017c od pewnego czasu trendy ortograficzne. Jednak\u017ce osoby zawodowo zajmuj\u0105ce si\u0119 j\u0119zykiem (jak np. zatrudnieni w <\/span>loc<\/b>at<\/span>heart<\/b> t\u0142umacze, redaktorzy i korektorzy) zgodnie m\u00f3wi\u0105 o niemal\u017ce trz\u0119sieniu ziemi. Oficjalnie nowe wytyczne maj\u0105 wej\u015b\u0107 w \u017cycie 1 stycznia 2026 roku \u2013 do tej daty Polki i Polacy maj\u0105 czas, aby przygotowa\u0107 si\u0119 do zmian w ortografii.<\/span><\/p>\n

Poni\u017cej na przyk\u0142adach przedstawiamy najciekawsze i najistotniejsze zmiany pisowni obowi\u0105zuj\u0105ce od 2026 r.<\/span>[\/vc_column_text][vc_single_image image=”11724″ img_size=”550×1000″ alignment=”center” css=”.vc_custom_1715783602467{border-radius: 5px !important;}”][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column]

Zmiany w ortografii 2026<\/h2><\/div><\/div>[vc_separator][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column]

Nazwy samochod\u00f3w, produkt\u00f3w itp.<\/h3><\/div><\/div>[\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Dotychczas \u2013 co nierzadko budzi\u0142o zdziwienie os\u00f3b niepracuj\u0105cych z j\u0119zykiem \u2013 nazwy produkt\u00f3w u\u017cyte w znaczeniu wyraz\u00f3w pospolitych pisali\u015bmy ma\u0142\u0105 liter\u0105. Przyk\u0142adowo:<\/span><\/p>\n

Przyjecha\u0142 tam swoim <\/span><\/i>fordem focusem<\/i><\/b>. (Bo mog\u0119 napisa\u0107 \u201ePrzyjecha\u0142 tam swoim autem rodzinnym ze \u015bredniej p\u00f3\u0142ki\u201d)<\/span><\/p>\n

Zam\u00f3wi\u0142 szklank\u0119 <\/span><\/i>fanty<\/i><\/b>. <\/span><\/i>(Bo mog\u0119 napisa\u0107 \u201eZam\u00f3wi\u0142 szklank\u0119 napoju o smaku owocowym\u201d)<\/span><\/p>\n

Bola\u0142a j\u0105 g\u0142owa, wi\u0119c wzi\u0119\u0142a <\/span><\/i>apap<\/i><\/b>. <\/span><\/i>(Bo mog\u0119 napisa\u0107 \u201eBola\u0142a j\u0105 g\u0142owa, wi\u0119c wzi\u0119\u0142a lek przeciwb\u00f3lowy bez recepty\u201d)<\/span><\/p>\n

 <\/p>\n

Je\u015bli trafnie interpretujemy nowe zalecenia Rady, od 1 stycznia 2026 r. norm\u0105 wzorcow\u0105 b\u0119dzie taki zapis:<\/span><\/p>\n

Przyjecha\u0142 tam swoim <\/span><\/i>Fordem Focusem<\/i><\/b>.<\/span><\/i><\/p>\n

Zam\u00f3wi\u0142 szklank\u0119 <\/span><\/i>Fanty<\/i><\/b>.<\/span><\/i><\/p>\n

Bola\u0142a j\u0105 g\u0142owa, wi\u0119c wzi\u0119\u0142a <\/span><\/i>Apap<\/i><\/b>.<\/span><\/i><\/p>\n

 <\/p>\n

By\u0107 mo\u017ce zapis ma\u0142\u0105 liter\u0105 b\u0119dzie dopuszczony jako forma oboczna.<\/span>[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column]

Nazwy mieszka\u0144c\u00f3w miejscowo\u015bci<\/h3><\/div><\/div>[\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Ka\u017cde dziecko w Polsce wie, \u017ce piszemy \u201ePolak\u201d i \u201eAzjata\u201d (od du\u017cej litery), lecz \u201egda\u0144szczanka\u201d i \u201elondy\u0144czyk\u201d. Nowe przepisy nakazuj\u0105 jednak pisowni\u0119 od du\u017cej litery tak\u017ce w przypadku mieszka\u0144c\u00f3w miast, osiedli itp. A zatem:<\/span><\/p>\n

 <\/p>\n

gda\u0144szczanin\u00a0<\/span><\/i><\/span><\/p>\n

londy\u0144czyk<\/span><\/i><\/span><\/p>\n

mokotowianka<\/span><\/i><\/span><\/p>\n

 <\/p>\n

Gda\u0144szczanin<\/span><\/i><\/span><\/p>\n

Londy\u0144czyk<\/span><\/i><\/span><\/p>\n

Mokotowianka<\/span><\/i><\/span>[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column]

\u201eNie\u201d z przymiotnikami i przys\u0142\u00f3wkami<\/h3><\/div><\/div>[\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Nie ka\u017cdy Polak mia\u0142 tego \u015bwiadomo\u015b\u0107, lecz stopie\u0144 najwy\u017cszy przymiotnik\u00f3w i przys\u0142\u00f3wk\u00f3w z wyrazem \u201enie\u201d pisali\u015bmy roz\u0142\u0105cznie (\u201enie wy\u017cszy\u201d, \u201enie najlepszy\u201d, \u201enie najcz\u0119\u015bciej\u201d). Wprowadzana zmiana ortografii od 2026 r. nakazuje pisowni\u0119 \u0142\u0105czn\u0105 w ka\u017cdym takim przypadku.<\/span>[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][vc_column_text]Pe\u0142en wykaz zmian w ortografii obowi\u0105zuj\u0105cych od 2026 r. oraz komunikat Rady J\u0119zyka Polskiego dotycz\u0105cy tej prze\u0142omowej decyzji znajduje si\u0119 <\/span>tutaj<\/span><\/a>. Jako <\/span>loc<\/b>at<\/span>heart<\/b> planujemy stosowa\u0107 dotychczasowe regu\u0142y pisowni do 31 grudnia 2025 roku, a 1 stycznia 2026 roku \u2013 zgodnie z zaleceniami Rady \u2013 przej\u015b\u0107 na now\u0105 pisowni\u0119. Jedno jest pewne: reforma ortografii zapisze si\u0119 w historii jako r\u00f3wnie kontrowersyjna, co (nie)s\u0142awne zmiany z roku 1936. <\/span>Bez wzgl\u0119du na nasze odczucia jako agencja j\u0119zykowa zawsze b\u0119dziemy jednak stosowa\u0107 si\u0119 do normatywnych regu\u0142 polszczyzny.<\/b>[\/vc_column_text][vc_separator][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column]

Poprzednia wielka reforma ortografii polskiej \u2013 1936 r.<\/h2><\/div><\/div>[vc_column_text]Zmiany planowane na 2026 rok nast\u0105pi\u0105 90 lat od ostatniej r\u00f3wnie szerokiej reformy, kt\u00f3r\u0105 datujemy na 1936 rok. Ta z okresu dwudziestolecia mi\u0119dzywojennego mia\u0142a w zamierzeniu uporz\u0105dkowa\u0107 pisowni\u0119, kt\u00f3ra w wielu aspektach zale\u017ca\u0142a na przyk\u0142ad od instytucji reprezentowanej przez pisz\u0105cego czy nawet jego osobistych preferencji.[\/vc_column_text]

Najwa\u017cniejsze zmiany wprowadzone w 1936 r.<\/h2><\/div><\/div>

Ustalenie pisowni i\/j<\/h3><\/div><\/div>[vc_column_text]Chodzi o wyrazy takie jak Francj<\/strong>a<\/em>, Austri<\/strong>a<\/em>, biologi<\/strong>a<\/em>, Azj<\/strong>a<\/em>, pi<\/strong>anino<\/em> itp. Na przestrzeni wiek\u00f3w w j\u0119zyku polskim g\u0142osk\u0119, kt\u00f3ra zaznaczyli\u015bmy pogrubieniem, zapisywano m.in. przy u\u017cyciu \u201ey\u201d<\/a>, \u201ej\u201d i \u201ei\u201d. W 1936 r. ustalono ostatecznie, \u017ce podstawowym zapisem b\u0119dzie ten z \u201ei\u201d, za\u015b \u201ej\u201d wykorzystywane b\u0119dzie tylko po to, by unikn\u0105\u0107 odczytywania wyraz\u00f3w ze zmi\u0119kczeniem (*[Fran\u0107a], *[A\u017aa]).[\/vc_column_text]

Zapis nazw geograficznych<\/h3><\/div><\/div>[vc_column_text]Przed 1936 rokiem obowi\u0105zywa\u0142 zapis nazw rodzajowych od ma\u0142ej litery, za\u015b drugiego cz\u0142onu \u2013 od du\u017cej. Chodzi o nazwy takie jak \u201emorze Ba\u0142tyk\u201d, \u201ewyspa Uznam\u201d, \u201emorze \u015ar\u00f3dziemne\u201d, \u201ewyspa Kr\u00f3la Jerzego\u201d, \u201ep\u00f3\u0142wysep Hel\u201d czy \u201ep\u00f3\u0142wysep Ba\u0142ka\u0144ski\u201d. W ramach omawianej reformy postanowiono, \u017ce zapis s\u0142owa okre\u015blaj\u0105cego typ obszaru (\u201emorze\u201d, \u201ewyspa\u201d, \u201ep\u00f3\u0142wysep\u201d itp.) b\u0119dzie zale\u017cny od tego, czy drugi cz\u0142on mo\u017ce wyst\u0119powa\u0107 samodzielnie (\u201eUznam\u201d, \u201eHel\u201d, \u201eBa\u0142tyk\u201d) czy te\u017c nie. A zatem: \u201em<\/strong>orze Ba\u0142tyk\u201d, ale \u201eM<\/strong>orze \u015ar\u00f3dziemne\u201d, \u201ew<\/strong>yspa Uznam\u201d, ale \u201eW<\/strong>yspa Kr\u00f3la Jerzego\u201d, \u201ep<\/strong>\u00f3\u0142wysep Hel\u201d, ale \u201eP<\/strong>\u00f3\u0142wysep Ba\u0142ka\u0144ski\u201d. To w\u0142a\u015bnie ta zasada w 2026 r. ulegnie ponownej zmianie.[\/vc_column_text]

Cz\u0105stka \u201enie\u201d z imies\u0142owami przymiotnikowymi<\/h3><\/div><\/div>[vc_column_text]W zale\u017cno\u015bci od znaczenia (czy imies\u0142\u00f3w jest u\u017cywany przymiotnikowo \u2013 np. \u201enieoceniona [wspania\u0142a] pomoc\u201d \u2013 czy czasownikowo \u2013 np. \u201enie oceniony jeszcze sprawdzian\u201d) postanowiono, \u017ce \u201enie\u201d b\u0119dzie pisane albo \u0142\u0105cznie, albo rozdzielnie. Ponownie<\/strong> regu\u0142a ta (od 1998 r. na zasadzie dopuszczalnego wariantu) b\u0119dzie obowi\u0105zywa\u0107 tylko do 2026 r.[\/vc_column_text]

Cz\u0105stka \u201eby\u201d, \u201eby\u015bcie\u201d itp.<\/h3><\/div><\/div>[vc_column_text]Postanowiono, \u017ce poza pisowni\u0105 \u0142\u0105czn\u0105 z formami czasownika (\u201ejechaliby\u201d, \u201ebyliby\u015bmy\u201d, \u201emusia\u0142yby\u201d) tak samo (razem) pisa\u0107 b\u0119dzie si\u0119 \u201eby\u201d ze sp\u00f3jnikami (\u201etoby\u201d, \u201ealeby\u201d \u201eponiewa\u017cby\u201d, a potencjalnie tak\u017ce \u201eiby\u201d czy \u201eorazby\u201d). Z czysto teoretycznego punktu widzenia zasada ta jest w mocy a\u017c do 2026 r., jednak w praktyce ma\u0142o kto konsekwentnie j\u0105 stosuje (nawet w ramach ograniczonej do \u201eniekt\u00f3rych sp\u00f3jnik\u00f3w\u201d regu\u0142y Wielkiego S\u0142ownika Ortograficznego). Od 1 stycznia 2026 r. pisownia cz\u0105stki \u201eby\u201d ze sp\u00f3jnikami b\u0119dzie roz\u0142\u0105czna \u2013 dla wi\u0119kszo\u015bci u\u017cytkownik\u00f3w polszczyzny nie b\u0119dzie to jednak rewolucja, gdy\u017c intuicyjnie stosowali taki zapis tak\u017ce dotychczas \ud83d\ude0a.[\/vc_column_text]

Ko\u0144c\u00f3wki \u201e-em\u201d, \u201e-emi\u201d przymiotnik\u00f3w w odmianie<\/h3><\/div><\/div>[vc_column_text]Ujednolicono ko\u0144c\u00f3wki przymiotnik\u00f3w rodzaju nijakiego oraz niem\u0119skoosobowego do wzorca m\u0119skoosobowego. Dot\u0105d cz\u0119sto pisano np. \u201ez ma\u0142em dzieckiem\u201d, \u201ez pi\u0119knemi kwiatami\u201d. Od 1936 r. jedynie \u201ez ma\u0142ym dzieckiem\u201d i \u201epi\u0119knymi kwiatami\u201d.[\/vc_column_text]

Zmiany pisowni poszczeg\u00f3lnych s\u0142\u00f3w<\/h3><\/div><\/div>[vc_column_text]Wbrew etymologii narzucono np. zapis \u201echrust\u201d (zamiast \u201echr\u00f3st\u201d), \u201e\u017curaw\u201d (zamiast \u201e\u017c\u00f3raw\u201d), \u201eJakub\u201d (zamiast \u201eJak\u00f3b\u201d) czy \u201epuchar\u201d (zamiast \u201epuhar\u201d).[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]Opr\u00f3cz wymienionych wy\u017cej zmian wprowadzono kilka pomniejszych, w\u015br\u00f3d kt\u00f3rych by\u0142o ustalenie pisowni cz\u0105stki \u201enie\u201d z r\u00f3\u017cnymi cz\u0119\u015bciami mowy, a tak\u017ce wyra\u017ce\u0144 przyimkowych (form\u0105 podstawow\u0105 by\u0142a pisownia rozdzielna \u2013 np. \u201ew og\u00f3le\u201d, \u201eprzede wszystkimi\u201d \u2013 a do grona licznych wyj\u0105tk\u00f3w zaliczono np. \u201enareszcie\u201d, \u201enaprawd\u0119\u201d, \u201ewprost\u201d itp.).[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row]<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

[vc_row][vc_column][vc_column_text]\u201eRz\u201d, bo wymienia si\u0119 na \u201er\u201d. \u201eDru\u017cyna\u201d, bo \u201edruh\u201d. \u201eNie\u201d z przymiotnikami piszemy \u0142\u0105cznie. Wszyscy pami\u0119tamy ze szko\u0142y podstawowe regu\u0142y ortografii, kt\u00f3ra w przypadku j\u0119zyka polskiego nie jest jednak \u0142atwa, a zasad jest r\u00f3wnie wiele, co dotycz\u0105cych ich wyj\u0105tk\u00f3w.[\/vc_column_text][\/vc_column][\/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]W maju 2024 roku Rada J\u0119zyka Polskiego \u2013 instytucja, kt\u00f3rej kompetencje pozwalaj\u0105 opiniowa\u0107 zjawiska wyst\u0119puj\u0105ce w polszczy\u017anie […]<\/p>\n","protected":false},"author":11,"featured_media":11717,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"inline_featured_image":false},"categories":[92],"tags":[],"featured_image_src":{"landsacpe":["https:\/\/locatheart.com\/wp-content\/uploads\/2024\/05\/Reforma_ortografii_2026.jpg",1140,380,false],"list":["https:\/\/locatheart.com\/wp-content\/uploads\/2024\/05\/Reforma_ortografii_2026-463x348.jpg",463,348,true],"medium":["https:\/\/locatheart.com\/wp-content\/uploads\/2024\/05\/Reforma_ortografii_2026-300x100.jpg",300,100,true],"full":["https:\/\/locatheart.com\/wp-content\/uploads\/2024\/05\/Reforma_ortografii_2026.jpg",1140,380,false]},"yoast_head":"\nReforma ortografii 2026 - Jakie zmiany w j\u0119zyku polskim? - Locatheart<\/title>\n<meta name=\"description\" content=\"W maju 2024 roku Rada J\u0119zyka Polskiego zapowiedzia\u0142a prawdopodobnie najwi\u0119ksze zmiany w pisowni j\u0119zyka polskiego od 1936 roku.\" \/>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/locatheart.com\/pl\/reforma-ortografii-2026\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"pl_PL\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"Reforma ortografii 2026 - Jakie zmiany w j\u0119zyku polskim? - Locatheart\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"W maju 2024 roku Rada J\u0119zyka Polskiego zapowiedzia\u0142a prawdopodobnie najwi\u0119ksze zmiany w pisowni j\u0119zyka polskiego od 1936 roku.\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/locatheart.com\/pl\/reforma-ortografii-2026\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"LocAtHeart translation agency\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2024-05-15T12:43:15+00:00\" \/>\n<meta property=\"article:modified_time\" content=\"2025-02-17T14:24:15+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/locatheart.com\/wp-content\/uploads\/2024\/05\/Reforma_ortografii_2026.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"1140\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"380\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:image\" content=\"https:\/\/locatheart.com\/wp-content\/uploads\/2024\/05\/Reforma_ortografii_2026.jpg\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Written by\">\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"Locatheart\">\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Est. reading time\">\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"6 minut\">\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11720\/"}],"collection":[{"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/"}],"about":[{"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post\/"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/11\/"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments\/?post=11720"}],"version-history":[{"count":13,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11720\/revisions\/"}],"predecessor-version":[{"id":13125,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/11720\/revisions\/13125\/"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/11717\/"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/?parent=11720"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories\/?post=11720"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/locatheart.com\/pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags\/?post=11720"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}