Językowe pułapki w japońskiej modzie

Japonia często przedstawiana jest jako kraina pełna szokujących (z punktu widzenia obcokrajowca) trendów i zjawisk modowych, mimo że nasze kultury mają wiele punktów wspólnych. Japończycy chętnie przyjmują zachodnie trendy, nadają im własny charakter i sami stają się inspiracją dla osób na całym świecie.

Aby odnaleźć się w języku japońskiej mody, warto zacząć od kilku najbardziej znanych nurtów.

Najbardziej znane nurty japońskiej mody

Kogal

Świetnie rozpoznawalnym na świecie – choć coraz mniej popularnym – nurtem jest „styl licealistek”. Główny element stylizacji stanowi mundurek szkolny (spódniczka musi być krótka), zestawiony z długimi, często luźnymi skarpetami, szalikami oraz uroczymi dodatkami takimi jak opaski z uszkami, brokatowe etui na telefon, puchate breloczki, słodkie słuchawki i wiele, wiele innych. Brzmi znajomo?

Uwaga! Dziewczyny wybierające styl kogal mówią na siebie gyaru.

Gyaru

Trend mody miejskiej, który garściami czerpie ze stylistyki zachodniej. Jedną z silniejszych inspiracji dla gyaru był serial „Słoneczny patrol” i grająca w nim Pamela Anderson. Gyaru stawiają na rozjaśniane włosy, opaleniznę, krzykliwy manicure, sztuczne rzęsy oraz niezwykle wyrazisty makijaż, natomiast ich ubrania i akcesoria nierzadko budzą skojarzenia z zachodnią kulturą klubową.

Uwaga! Lata świetności tego trendu już minęły. Nastolatkowie i młodzi dorośli wybierają inne style, a samo słowo gyaru zaczyna być używane do określania nieco starszych kobiet niezainteresowanych ani pracą, ani zamążpójściem.

Mori kei

Czy dziewczyna mori to nasza polska jesieniara? Japoński nurt mori kei powstał w 2007 roku i jest niezależny od pór roku. Dziewczyna mori bywa opisywana jako dziewczyna z lasu, stąd naturalne materiały i kolory oraz obszerne swetry, bluzki czy sukienki wykonane z organicznych tkanin. Charakterystyczne jest też wkładanie wielu (najlepiej luźnych) warstw odzieży, w tym wszelkiej maści chust czy szalików. Dziewczyny mori chętnie sięgają po subtelne wykończenia – wstążki czy koronki. Od stylu polskich jesieniar nurt mori kei odróżniają jednak nawiązania historyczne oraz filozofia stojąca za codziennymi zwyczajami i sposobem życia.

Uwaga! Styl mori bywa mylony z powstałym w latach 70. XX wieku trendem natural kei – inspirowanym Anią z Zielonego Wzgórza i serialem Domek na prerii.

Lolita

Styl Lolity, wzorowany na strojach z epoki wiktoriańskiej, jest w Japonii rozwijany od lat, a jego popularność niezmiennie dziwi i fascynuje obserwatorów kultury japońskiej. Wyjaśnienie powszechności tego nurtu wydaje się jednak proste – to, co dla świata zachodniego jest kostiumem historycznym, a więc niekoniecznie pociągającym, w Azji może wydawać się zwyczajnie egzotyczne. A więc Japończycy pełnymi garściami czerpią z elementów stylizacji takich jak eleganckie spodnie na szelkach czy rozkloszowane, falbaniaste sukienki ozdobione rozlicznymi kokardami, wstążkami i koronkami. Wśród dodatków znajdziemy m.in. czepki, cylindry, krawaty, parasole słoneczne i rękawiczki. Styl doczekał się już wielu podtypów (np. gotycki, słodki czy punkowy).

Uwaga! Ten styl nie ma nic wspólnego ze słynną książką Nabokova z 1955 roku.

Streetwear

Japonia – podobnie jak wiele innych krajów – uważnie śledzi i kreuje globalne trendy. I to właśnie różnorodna moda uliczna jest dziś jednym z najważniejszych trendów. Japończycy odważnie eksperymentują z wyrazistymi kolorami, kombinezonami czy spodniami oversize – nie boją się zabawy formą ani proporcjami.

Jak pisać o japońskiej modzie?

Precyzyjnie i z odwagą, bo trendy i nurty rodzą się tu nagle, mieszają ze sobą, schodzą i rozchodzą, po czym przemijają, aby ustąpić miejsca kolejnym i spokojnie czekać na swój wielki powrót.

Każda subkultura, a nawet sama jej nazwa, przywołuje szereg skojarzeń i znaczeń, które dodatkowo zmieniają się w czasie. Dobrze więc nie traktować zbyt swobodnie języka związanego z modą w Japonii. Przykład słowa gyaru pokazuje, że nietrudno o nieporozumienia – pochwała odważnej stylizacji może być odebrana jako krytyka postawy życiowej.

Choć japońska moda bywa postrzegana jako dziwaczna, a nawet nie z tego świata, niepoważne podejście może prowadzić do poważnych kłopotów. Tłumaczenia modowe na japoński lepiej zlecić profesjonalistom.